Çay paketləri ilə torpaqda mikrob aktivliyi aşkar edilir

Alimlər ilk dəfə olaraq “çay paketi” üsulu ilə Rusiyanın Avropa hissəsindən şimaldan cənuba qədər 3000 kilometr məsafədə torpaqların mikrobioloji aktivliyini öyrəniblər. Bu yanaşma bizə torpaq mikroorqanizmlərinin müxtəlif kimyəvi tərkibli bitki qalıqlarını nə qədər tez parçaladığını və yaşıl çay və rooibos çayı nümunəsindən istifadə edərək parçalanma əlçatanlığını qiymətləndirməyə imkan verir.
Aztibb.az “Science of Total Environment” jurnalına istinadən xəbər verir ki, hazır yaşıl çayın parçalanma sürətinə əsasən torpağın temperaturu, kimyəvi tərkibinə görə daha mürəkkəb olan rooibosda isə torpağın turşuluğu və yeri (şəhər və ya təbii şərait) təsir göstərir.
Torpaq mikroorqanizmlərinin əsas ekoloji funksiyalarından biri düşmüş yarpaqlardan, bitki və heyvan qalıqlarından, gübrələrdən gələn mürəkkəb üzvi maddələrin parçalanmasıdır. Üzvi qalıqların parçalanma sürəti torpağın münbitliyini və onun qlobal karbon dövranında rolunu müəyyən edir. Üzvi maddələrin parçalanması zamanı mikroblar karbon qazı buraxdıqları üçün - onlar mikrob tənəffüsünü həyata keçirirlər - atmosferə istixana qazlarının əsas biogen mənbələrindən biri kimi xidmət edirlər. Buna görə də alimlər bu prosesin intensivliyini izləyirlər. Peşəkar monitorinq metodları mürəkkəb və bahalı avadanlıq tələb edir, ucuz alternativ isə hər kəs üçün əlçatan olan könüllü elmin kütləvi metodları ola bilər. Çay paketi üsulu da onlardan biridir.
Neylon çay paketləri standart olaraq seçilib. Çünki onların başlanğıc çəkiləri bir istehsalçıdan digərinə mahiyyətcə eynidir və müxtəlif yerlərdə müxtəlif insanların əldə etdiyi nəticələri müqayisə etməyə imkan verir. Bundan əlavə, çay yarpaqları yarpaq zibilinə bənzəyir və torpaq bakteriyalarının onu nə qədər tez parçaladığını anlamağa imkan verir. Eyni zamanda, mikroorqanizmlərin birbaşa çay yarpaqlarına nüfuz etməsinə mane olmur. Ölçmək üçün çay paketləri əvvəlcə çəkilir, sonra 90 gün torpağa basdırılır və bu müddətdən sonra yenidən çəkilir. İlkin və son kütlələr arasındakı fərqə əsasən, onlar torbada nə qədər çayın - üzvi maddələrin parçalandığını təxmin edirlər.
Çay paketi üsulu dünya elmində geniş yayılmışdır. Dünyanın hər yerindən məlumatların toplanması və işlənməsi üçün ixtisaslaşmış layihələr və platformalar mövcuddur.
4-12-2025, 12:01
Türk Dövlətləri Təşkilatının “Xəritəçilik İşçi Qrupu”nun ikinci toplantısı başa çatıb
4-12-2025, 11:55
Azərbaycan Könüllülük Həftəsi çərçivəsində 3 min könüllünün iştirakı ilə festival təşkil olunacaq
4-12-2025, 11:53
Dövlət Departamenti: Regional əməkdaşlıq imkanlarını artırmaq üçün Azərbaycan və Ermənistanla işləmək niyyətindəyik
4-12-2025, 11:48
Ümummilli Lider Heydər Əliyevin ictimai görüşlərində gender amili – dəyirmi masa
3-12-2025, 13:29
Azərbaycan və Qambiya arasında ikitərəfli və çoxtərəfli əməkdaşlıq məsələləri ətrafında fikir mübadiləsi aparılıb
3-12-2025, 13:14
Azərbaycanın xarici işlər naziri Avstriyaya işgüzar səfərə gedib
3-12-2025, 13:09
Azərbaycan UNESCO-nun Silahlı Münaqişələr zamanı Mədəni Mülkiyyətin Qorunması üzrə Komitəsinə seçilib
3-12-2025, 13:08
Gənclər Kitabxanasında növbəti virtual sərgi Beynəlxalq Əlillər Gününə həsr olunub
3-12-2025, 12:46
Akademik İsa Həbibbəyli çinli tələbələrə Azərbaycan ədəbiyyatından mühazirə oxuyub
3-12-2025, 12:43
Ölkəmizdə əlilliyi olan şəxslərin sosial müdafiəsi və reabilitasiyası sahələrində ardıcıl işlər aparılır
2-12-2025, 12:08
4SİM: “Milli Proqram” 2026-cı ilin aprel ayınadək davam edəcək
2-12-2025, 12:00
Macarıstanla diaspor sahəsində əməkdaşlıq müzakirə olunub
2-12-2025, 11:58
Milli Məclisin növbəti plenar iclası keçirilir
2-12-2025, 11:57
Prezident: Azərbaycan Laos ilə əməkdaşlığın yeni məzmunla zənginləşməsinə xüsusi önəm verir
2-12-2025, 11:55
Prezident İlham Əliyev: Azərbaycan ilə Birləşmiş Ərəb Əmirlikləri arasında əməkdaşlıq geniş gündəliyə malikdir
2-12-2025, 11:53
Prezident İlham Əliyev Laçının işğaldan azad olunmasının ildönümü ilə bağlı paylaşım edib
2-12-2025, 11:50
Cəbrayılda yaşıl enerjinin ötürülməsini təmin edəcək yarımstansiyada işlər başa çatıb
30-11-2025, 19:32
AMEA Rəyasət Heyətinin genişləndirilmiş iclası keçirilib
28-11-2025, 12:01
Direktor: MEK-də zəif eşidən oxucular üçün süni intellekt əsaslı inklüziv xidmətin fəaliyyətə başlaması planlaşdırılır
28-11-2025, 11:49
Bu il Azərbaycandan ixrac edilən qeyri-neft sektoruna aid malların siyahısında qızıl birinci olub
28-11-2025, 11:47
Qarabağ Universiteti 2 ildən sonra akkreditasiyadan keçəcək
28-11-2025, 11:42
Azərbaycan Prezidenti: Albaniya ilə əlaqələrə böyük əhəmiyyət veririk
28-11-2025, 11:40
Prezident İlham Əliyev “AZWOOL” mineral daş yunu zavodunun açılışında iştirak edib
28-11-2025, 11:37
TDT-nin yüksəkvəzifəli rəsmilərinin 7-ci toplantısında birgə Kommünike qəbul edilib
27-11-2025, 11:59
Medianın İnkişafı Agentliyinin departament direktoru: Azərbaycan TDT-yə üzv dövlətlərlə media sahəsində fəal əməkdaşlıqda maraqlıdır
27-11-2025, 11:57
Bakıda Türk Dövlətləri Təşkilatının Media və informasiya üzrə işçi qrupunun 12-ci iclası keçirilir
27-11-2025, 10:37
Azərbaycan və Avropa İttifaqı arasında siyasi, iqtisadi əməkdaşlıq məsələləri müzakirə olunub