Çay paketləri ilə torpaqda mikrob aktivliyi aşkar edilir
Səhiyyə
Oxunub: 171
15 may 2024 | 10:56

Alimlər ilk dəfə olaraq “çay paketi” üsulu ilə Rusiyanın Avropa hissəsindən şimaldan cənuba qədər 3000 kilometr məsafədə torpaqların mikrobioloji aktivliyini öyrəniblər. Bu yanaşma bizə torpaq mikroorqanizmlərinin müxtəlif kimyəvi tərkibli bitki qalıqlarını nə qədər tez parçaladığını və yaşıl çay və rooibos çayı nümunəsindən istifadə edərək parçalanma əlçatanlığını qiymətləndirməyə imkan verir.

Aztibb.az “Science of Total Environment” jurnalına istinadən xəbər verir ki, hazır yaşıl çayın parçalanma sürətinə əsasən torpağın temperaturu, kimyəvi tərkibinə görə daha mürəkkəb olan rooibosda isə torpağın turşuluğu və yeri (şəhər və ya təbii şərait) təsir göstərir.

Torpaq mikroorqanizmlərinin əsas ekoloji funksiyalarından biri düşmüş yarpaqlardan, bitki və heyvan qalıqlarından, gübrələrdən gələn mürəkkəb üzvi maddələrin parçalanmasıdır. Üzvi qalıqların parçalanma sürəti torpağın münbitliyini və onun qlobal karbon dövranında rolunu müəyyən edir. Üzvi maddələrin parçalanması zamanı mikroblar karbon qazı buraxdıqları üçün - onlar mikrob tənəffüsünü həyata keçirirlər - atmosferə istixana qazlarının əsas biogen mənbələrindən biri kimi xidmət edirlər. Buna görə də alimlər bu prosesin intensivliyini izləyirlər. Peşəkar monitorinq metodları mürəkkəb və bahalı avadanlıq tələb edir, ucuz alternativ isə hər kəs üçün əlçatan olan könüllü elmin kütləvi metodları ola bilər. Çay paketi üsulu da onlardan biridir.

Neylon çay paketləri standart olaraq seçilib. Çünki onların başlanğıc çəkiləri bir istehsalçıdan digərinə mahiyyətcə eynidir və müxtəlif yerlərdə müxtəlif insanların əldə etdiyi nəticələri müqayisə etməyə imkan verir. Bundan əlavə, çay yarpaqları yarpaq zibilinə bənzəyir və torpaq bakteriyalarının onu nə qədər tez parçaladığını anlamağa imkan verir. Eyni zamanda, mikroorqanizmlərin birbaşa çay yarpaqlarına nüfuz etməsinə mane olmur. Ölçmək üçün çay paketləri əvvəlcə çəkilir, sonra 90 gün torpağa basdırılır və bu müddətdən sonra yenidən çəkilir. İlkin və son kütlələr arasındakı fərqə əsasən, onlar torbada nə qədər çayın - üzvi maddələrin parçalandığını təxmin edirlər.

Çay paketi üsulu dünya elmində geniş yayılmışdır. Dünyanın hər yerindən məlumatların toplanması və işlənməsi üçün ixtisaslaşmış layihələr və platformalar mövcuddur.
14-07-2024, 22:58
Heydər Əliyev və Azərbaycanda akademik elm sahələrinin inkişafı (1970-1980-ci illər)
27-06-2024, 09:51
Azərbaycanın iki boksçusu Avropa birinciliyində bürünc medalı təmin edib
27-06-2024, 09:44
Mehriban Əliyeva Silahlı Qüvvələr Günü münasibətilə paylaşım edib
21-06-2024, 10:34
Ququş haqqında yeni sənədli film təqdim olunub
21-06-2024, 10:27
Qars müqaviləsindən Şuşa Bəyannaməsinədək uzanan tarixi yol
20-06-2024, 09:40
Prezidentin adından saxta müraciətlər: şəbəkə ifşa olundu
20-06-2024, 09:33
Zəngəzur dəhlizində bu qüvvələr dayanacaq - Detallar
20-06-2024, 09:28
Ərdoğan Putinlə görüşə hazırlaşır: masada nələr var?
19-06-2024, 15:53
Azərbaycanlı zəvvarların səhhəti necədir? - AÇIQLAMA
19-06-2024, 15:47
Bakıda doğum evinin yaxınlığında baş verən yanğınla bağlı RƏSMİ AÇIQLAMA
19-06-2024, 15:35
O ERMƏNİ VİKİPEDİYASINDA TƏBLİĞ OLUNUR
18-06-2024, 15:11
AZƏRBAYCAN DÖVLƏTİNİ VƏ XALQINI ONİLLƏR BOYU TƏHQİR EDƏN, ERMƏNİNİ BİZİMLƏ MÜQAYİSƏDƏ UCA TUTAN
16-06-2024, 17:58
II HİSSƏ. HAKİM ŞƏHLA SÜLEYMANOVANIN İKİÜZLÜ QƏRARININ AQİBƏTİ, SÜDQABI MƏSƏLƏSİ VƏ "HEÇ-HEÇƏ" PLANI
15-06-2024, 21:26
Azərbaycan Xalqının Böyük Oğlu
14-06-2024, 18:59
HAKİM ŞƏHLA SÜLEYMANOVANIN İKİÜZLÜ QƏRARININ AQİBƏTİ, SÜDQABI MƏSƏLƏSİ VƏ "HEÇ-HEÇƏ" PLANI
12-06-2024, 15:16
Azərbaycan elminə ağır itki üz verib
12-06-2024, 11:05
Pediatr Fərəh Vahabova: “Uşaqlara evdə hazırlanmış dondurma yeməyi tövsiyə edirəm”
11-06-2024, 18:40
ANONS! ANONS! ANONS! AYDIN ƏLİ-ZADƏNİN BARƏMDƏ II ŞİKAYƏTi DƏ RƏDD EDİLDİ! AMMA...
8-06-2024, 18:34
COP29: yeni əməkdaşlıq formalarının axtarışında
8-06-2024, 18:03
Filosof Alim Beynəlxalq Konqresdə Məruzə ilə Çıxış Edib
8-06-2024, 17:47
Coğrafiya İnstitutunda COP29-la bağlı beynəlxalq elmi-praktiki konfrans keçirilib
8-06-2024, 17:41
Qlobal iqlim dəyişkənliklərinin ekoloji mühitə təsiri mövzusunda beynəlxaq konfrans keçiriləcək
6-06-2024, 11:08
“İctimai sağlamlıq” adlı jurnal işıq üzü görüb
6-06-2024, 10:31
İlk dəfə insanda quş qripi A(H5N2) aşkarlanıb
3-06-2024, 14:27
Səhiyyə Nazirliyinin səlahiyyətləri artırılıb - Fərman
3-06-2024, 14:23
Milli dövlət ideologiyası məsələsinin Heydərizm, Qandiizm və Kamalizm ideologiyaları kontekstində müqayisəli təhlili
24-05-2024, 11:53
Azərbaycan və Tacikistan arasında təhsil kvotasının sayı artırılacaq
«    İyul 2024    »
BeÇaÇCaCŞB
1234567
891011121314
15161718192021
22232425262728
293031